Er is veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van verschillende trainingsmethoden. Daarbij komt steeds naar voren, dat het referentiekader van de medewerker zo veel mogelijk het uitgangspunt moet zijn voor het grootste en meest duurzame effect. Een praktijkgerichte case-based leermethode gaat uit van reële praktijkgevallen van waaruit de kennis wordt overgebracht. Daarmee wordt niet bedoeld dat in een computerprogramma een praktijkgeval wordt beschreven op basis waarvan de bijbehorende kennis wordt overgedragen. Het gaat dan om bedrijfsspecifieke, concrete praktijkgevallen die de medewerker zelf meemaakt of van heel dichtbij heeft meegemaakt. Zélf een praktijkgeval ervaren en daarvan leren is wezenlijk anders dan over een praktijkgeval lezen. Uit onderzoek blijkt ook dat theoretische lesstof, die wordt ‘verkaveld’ en gedoseerd en op het juiste moment in de eigen praktijk wordt gebracht, veel beter wordt onthouden en toegepast.
De rol van de omgeving
De eigen praktijkomgeving als concrete achtergrond voor het leersysteem is daarom noodzakelijk om effectief te leren. In het geval van interne bedrijfsopleidingen wordt aan deze voorwaarde uiteraard voldaan. Externe opleidingsbedrijven moeten gebruik maken van de omgeving van hun klant of zelf een praktijkomgeving simuleren. Nog een groot voordeel van de praktijkomgeving van de werknemer zelf is de toename van de mondigheid van de werknemer. Hij kent zijn eigen omgeving het beste en een leersysteem dat daarop is gebaseerd stelt hem in staat duidelijk te communiceren en te participeren. Daarmee wordt de betrokkenheid van de deelnemers vergroot en wordt de al in de organisatie aanwezige kennis beter geïnternaliseerd.
Visueel leren
Een op praktijksituaties gebaseerd e-learningsysteem heeft nog een sterk voordeel: het geeft een mogelijkheid om kennis over te dragen met eigen beeldmateriaal in de vorm van foto's gemaakt door managers, auditors, etc. Het eigen beeldmateriaal zorgt er voor dat de kennis beter wordt geïnternaliseerd. Door praktijksituaties met foto’s visueel waarneembaar te maken, wordt kennis beter opgenomen, langer onthouden en beter toegepast. Het spreekt voor zich, dat de effectiviteit van de visuele leermethode wordt geoptimaliseerd wanneer het gebruikte beeldmateriaal bovendien afkomstig is uit de herkenbare praktijk van de organisatie zelf, en daarom een helder beeld geeft van de aandachtspunten.
Voorwaarden voor effectiviteit
Een e-learningsysteem op basis van praktijksituaties, dat tot in de kleinste details aansluit bij de operationele praktijk van de werknemer is de meest ideale tool om bedrijfsspecifieke kennis te borgen. Het leerproces is, net als ieder ander proces, even effectief als het wordt gecontroleerd, en elk proces is het meest stabiel als de regelkring (de omgeving van het leerproces en de controle daarop) zo klein mogelijk is. Het is dan ook een logische ontwikkeling om het leerproces zo dicht mogelijk bij de werkvloer in te richten. Teamleiders en afdelingshoofden worden betrokken in een goed uitvoerbare rol. Daarmee voldoet het leersysteem aan alle voorwaarden voor optimale effectiviteit: er is een gemeenschappelijk referentiekader (de werknemers), er is sprake van praktijksituaties, het proces is stabiel, het wordt uitgevoerd tijdens de dagelijkse werkzaamheden (waardoor de kracht daadwerkelijk schuilt in de praktische herhaling), het gaat uit van in de organisatie aanwezige kennis en het stimuleert de betrokkenheid.